Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở? Nguyên nhân và hệ lụy
Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở? Nguyên nhân và hệ lụy của già hóa dân số đối với kinh tế – chính trị – xã hội của Nhật ra sao? Giải pháp đã được nghiên cứu và đưa ra giúp Nhật cải thiện tình trạng này thế nào?
Sau đây hãy cùng Du học Aloha khám phá nhé!
Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở đâu?
Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở tỷ lệ người già trong dân cư lớn
Biểu hiện của sự già hóa dân số ở Nhật Bản có những đặc điểm riêng biệt mà đơn giản nhất mà mọi người có thể thấy là tuổi thọ trung bình tại quốc gia này khá cao hơn so với nhiều nước khác trên thế giới. Nhật Bản cũng được biết đến là quốc gia có tuổi thọ cao nhất trên thế giới.
Bên cạnh đó tỷ lệ dân số dưới 15 tuổi ngày càng giảm nghiêm trọng, những người trong độ tuổi lao động ngày càng thấp đi và số người cao tuổi ngày càng tăng lên. Đây là những biểu hiện cơ bản của sự già hóa dân số tại Nhật Bản đang diễn ra ngày một nghiêm trọng hơn.
Câu hỏi vận dụng Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở?
Câu hỏi: Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở
- A. Tuổi thọ trung bình thấp.
- B. Tốc độ gia tăng dân số cao.
- C. Tỉ lệ người già trong dân cư lớn.
- D. Tỉ lệ trẻ em ngày càng nhiều.
Đáp Án: C
Giải thích
Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở tỉ lệ người già trong dân cư lớn bởi:
- Tỉ lệ người trên 65 tuổi trong dân cư ngày càng lớn (năm 1970: 7,1%; năm 1997: 15,7%; năm 2005: 19,2%).
- Tỉ lệ nhóm dưới 15 tuổi ngày càng ít (năm 1970: 23,9%; năm 1997: 15,3%; năm 2005: 13,9%)
- Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên thấp (0,1% năm 2005)
Nguyên nhân dẫn đến già hóa dân số tại Nhật Bản
Các nguyên nhân dẫn tới tình trạng già hóa dân số tại Nhật Bản như:
Thiếu ổn định về kinh tế
Nhật Bản là một quốc gia phát triển mạnh về kinh tế, tỷ lệ người dân có việc làm cao. Tuy nhiên những năm gần đây số lượng công việc không ổn định ngày càng tăng lên và với những áp lực từ sự phát triển của doanh nghiệp, đại dịch Covid-19 đã khiến nhiều doanh nghiệp phải cắt giảm nhân sự.
Do đó mà tình trạng thất nghiệp ngày càng tăng cao khiến nhiều người không muốn lập gia đình, ổn định cuộc sống.
Tỷ lệ không muốn kết hôn tăng
Với sự phát triển hiện đại của xã hội Nhật Bản, thời gian làm việc cao thì nhiều người thường dành thời gian cho công việc nhiều hơn.
Tỷ lệ người không muốn kết hôn tăng cao và cũng là nguyên nhân chính khiến tỷ lệ sinh giảm sâu trong những năm gần đây, tác động đến sự già hóa dân số nặng nề.
Kết hôn muộn và sinh muộn
Những người kết hôn trước 30 tuổi dần giảm sút và tỷ lệ kết hôn muộn tăng lên. Hầu như mọi người đều muốn ổn định trong sự nghiệp và tài chính trước khi đi đến hôn nhân.
Do đó mà những người kết hôn muộn rất nhiều, tỷ lệ sinh con thấp và hầu như mỗi gia đình chỉ sinh 1 đến 2 con.
Hệ quả của việc già hóa dân số tại Nhật Bản
Những hệ lụy của việc già hóa dân số ở Nhật Bản đang gặp phải như:
Thiếu hụt lao động
Thiếu hụt nguồn nhân công lao động là điều tác động rõ rệt nhất hiện nay tại Nhật Bản. Số lượng các doanh nghiệp tại Nhật Bản là khá lớn nhưng những người dân ở trong độ tuổi lao động chiếm tỷ lệ quá thấp.
Điều này buộc Nhật Bản phải tuyển nhân công từ nước ngoài về, tác động nặng nề đến việc làm và nhiều hệ lụy liên quan.
Kinh tế – xã hội đều bị ảnh hưởng
Sự già hóa dân số tăng lên thì việc chi ngân sách cho các chương trình phúc lợi xã hội sẽ nhiều hơn. Những điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế quốc gia khi ngân sách thu vào không đủ đáp ứng cho những chương trình này và thiếu hụt ngân sách sẽ khiến nền kinh tế đi xuống, lao dốc nhanh hơn.
Lỗ hổng thế hệ gia tăng
Khoảng cách thế hệ về độ tuổi tại Nhật ngày càng gia tăng hơn khi người già nắm giữ những vị trí quan trọng trong lĩnh vực chính trị.
Các vấn đề về chương trình phúc lợi cho người cao tuổi luôn được ưu tiên hơn sẽ đẩy làn sóng dư luận lên cao bởi những người trẻ tuổi. Đây là một tác hại nghiêm trọng của lỗ hổng thế hệ.
Vị thế quốc tế
Trước đây Nhật Bản là một trong những quốc gia đứng đầu tại Châu Á với vị trí cường quốc kinh tế của mình. Tuy nhiên trong những năm gần đây vị thế Nhật Bản dần suy yếu do tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm, những tác động từ nền kinh tế quốc gia, chính trị, xã hội bị tác động bởi sự già hóa dân số. Điều này làm mất vị thế của cường quốc và ngày càng đi lùi.
Thực trạng về vấn đề già hóa dân số của Nhật
Cụ thể, sau khi dao động quanh mức tăng trưởng bằng 0 vào cuối những năm 2000, dân số Nhật Bản bắt đầu giảm dần vào năm 2010, với tốc độ nhanh hơn trong những năm gần đây. Phá vỡ kỷ lục giảm dân số hàng năm của chính mình trong 10 năm qua, Đất nước Mặt trời mọc đã giảm 644.000 dân số trong giai đoạn 2020 – 2021.
Dân số Nhật Bản tính đến ngày 1 tháng 1 năm 2022 là 125,93 triệu người. Đáng lo ngại, dân số của đất nước vào năm 2065 dự kiến sẽ giảm xuống chỉ còn 88 triệu người, giảm 30% trong 45 năm tới. Theo bà Tsuya, dân số Nhật Bản giảm nhanh chóng chủ yếu là do tỷ lệ sinh thấp kéo dài.
Tỷ lệ sinh nữ ở Nhật Bản đã giảm kể từ giữa những năm 1970, đạt tổng tỷ suất sinh (TFR) khoảng 1,3 trẻ em trên đầu người vào đầu những năm 2000. Điều này chủ yếu là do số lượng phụ nữ ngày càng tăng. Tuổi (25-34 tuổi) ngại kết hôn. Như giai đoạn 1975-2020, tỷ lệ phụ nữ độc thân nhóm tuổi 25-29 tăng từ 21% lên 66%, trong khi nhóm phụ nữ 30-34 tuổi còn tăng mạnh hơn, từ 8% lên 39%.
Trong khi đó, số người chết ở Nhật Bản dự kiến sẽ tăng trong những thập kỷ tới do dân số già ngày càng tăng. Theo số liệu năm 2021, Nhật Bản có dân số già nhất thế giới, với 29% người trên 65 tuổi. Tình hình này có nghĩa là đất nước không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường nỗ lực để duy trì và tăng tỷ lệ sinh.
Để làm được điều này, Giáo sư Tsuya tin rằng chính phủ nên giúp phụ nữ và các cặp vợ chồng cân bằng giữa vai trò công việc và gia đình nhằm giảm chi phí kinh tế và xã hội nặng nề liên quan đến tình trạng suy giảm dân số. Thị trường lao động phải thân thiện hơn với gia đình, đồng thời giảm bớt gánh nặng chăm sóc gia đình cho phụ nữ.
Giải pháp ngăn già hóa dân số ở Nhật Bản
Một số giải pháp mà được nhiều chuyên gia nghiên cứu giúp cải thiện tình hình già hóa dân số tại Nhật:
Khuyến khích kết hôn và sinh con
Chương trình trợ cấp để khuyến khích giới trẻ ở Nhật Bản kết hôn và sinh con
Những người trẻ tại Nhật Bản ngày càng kết hôn muộn hoặc không muốn kết hôn và sinh con do những áp lực về kinh tế, đời sống. Để gia tăng và khuyến khích giới trẻ kết hôn và sinh con thì cần có những chương trình trợ cấp, hỗ trợ để người trẻ có thể an tâm khi kết hôn và sinh con, không gặp phải áp lực về kinh tế.
Miễn học phí đối với giáo dục mầm non
Những chương trình miễn giảm học phí đối với giáo dục mầm non là một biện pháp tốt nhất để thúc đẩy tỷ lệ sinh tại đây. Việc chăm sóc con cái và kinh tế không ổn định, chi phí cho việc học khiến nhiều người gặp không ít rắc rối và không muốn sinh con.
Những khi chính sách này được thúc đẩy sẽ giảm bớt đi lo lắng này và trẻ em cũng được chăm sóc tốt hơn.
Xây dựng các hệ thống y tế và dịch vụ chăm sóc cho trẻ em
Ngoài việc tập trung nhiều vào những chính sách chăm sóc, dịch vụ y tế cho người cao tuổi thì những chính sách xây dựng hệ thống y tế, dịch vụ chăm sóc cho trẻ em cũng cần phải nâng cao, cải thiện.
Điều này giúp cho mọi người có được sự an tâm khi quyền lợi của trẻ em được đảm bảo, môi trường tốt thì tỷ lệ sinh cũng sẽ tăng trở lại.
Thu hút lao động nước ngoài để bổ sung nhân lực
Để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực ở độ tuổi lao động tại Nhật Bản hiện nay thì các chính sách thu hút lao động nước ngoài đang rất hiệu quả. Mức lương cao, công việc tốt và đời sống chất lượng được nhiều người ưa thích, lựa chọn Nhật Bản để lao động. Điều này giúp nền kinh tế được phục hồi và đóng góp nhiều cho sự tăng trưởng kinh tế quốc gia.
Già hóa dân số là một trong những vấn đề nổi trội hiện nay trên toàn cầu. Riêng tại Nhật Bản sự già hóa dân số đang diễn ra ngày càng rõ rệt hơn, gây những áp lực lên kinh tế quốc gia và sự phát triển. Cần có những chính sách cụ thể để giảm thiểu tỷ lệ này cũng như tăng cường các chính sách hỗ trợ người trẻ và trẻ em.
Trên đây là thông tin về Sự già hóa dân số của Nhật Bản thể hiện ở yếu tố nào? mà Du học Aloha đã tổng hợp. Hy vọng qua nội dung trên bạn sẽ có câu trả lời chính xác.
Nếu quan tâm tới các thông tin về địa lý – kinh tế – văn hóa Nhật thì hãy theo dõi bài viết khác của chúng tôi nhé!
Có thể bạn quan tâm: