Kappa là gì? Ý nghĩa hình tượng thủy quái trong văn hóa Nhật Bản
Kappa là gì? Truyền thuyết về nguồn gốc Kappa trong văn hóa Nhật Bản thế nào? Hiện nay hình tượng Kappa còn xuất hiện trong đời sống của Nhật không?
Sau đây hãy cùng Du học Aloha tìm hiểu để có câu trả lời nhé!
Kappa là gì?
Kappa là một loài thủy quái trong truyền thuyết của người Nhật. Nó được coi là một quái vật đáng sợ huyền thoại trong văn hóa dân gian Nhật Bản chuyên sống trong sông hồ và nuốt những đứa trẻ hư.
Thủy quái Kappa được biết đến là loài sinh vật huyền thoại, không có thật, xuất hiện nhiều trong văn hóa dân gian của Nhật Bản. Chúng được miêu tả có ngoại hình chỉ như đứa trẻ nhỏ với vóc dáng gầy gò, nhỏ bé.
Kappa là âm đọc tỉnh lược của Kawa wappa, cũng bắt nguồn từ chữ Kawa warawa, đôi khi còn được gọi là Gataro (川太郎 Xuyên thái lang) đều chỉ đứa trẻ con sống ở ngoài sông hay hồ chuôm, hoặc Suiko (Thủy hổ), do mặt của nó nhìn chính diện có hình tròn gần giống mặt hổ.
Một con kappa có tóc được gọi là Hyōsube (ひょうすべ?). Có hơn 8 tên khác của kappa ở các vùng khác nhau của Nhật Bản bao gồm kawappa, gawappa, kōgo, mizushi, mizuchi, enkō, kawaso, suitengu, và dangame.
Truyền thuyết về loài thủy quái Kappa
Theo truyền miệng của người Nhật kể rằng xa xưa những gia đình nghèo không có khả năng chăm sóc nuôi dưỡng đã ném những đứa con mình sinh ra xuống sông, chúng đã biến thành Kappa để bắt cóc những đứa trẻ chơi đùa dưới sông, lại gần các con sông.
Thủy quái Kappa giết chết các bạn nhân với mục đích ăn gan hoặc shirikodama – bóng ma thuật mà người Nhật cổ đại tin rằng nó nằm ở hậu môn của con người.
Thủy quái Kappa xuất hiện nhiều trong văn hóa người Nhật:
- Năm 1910, cuốn sách nổi tiếng Tono Monogatari (huyền thoại vùng đất Tono) của tác giả Yanagida Kunio có đề cập đến Kappa và bản tính hung hăng của nó.
- Nhân vật chính trong tiểu thuyết trào phúng xuất sắc của nhà văn Nhật Bản Akutagawa Ryunosuke mang tên Kappa.
Ngày nay nhiều người tin vào truyền thuyết và mong muốn được nhìn Kappa bằng xương bằng thịt đã đến vùng hồ Tono là một điểm du lịch nổi tiếng, hay tới là vùng Mito hay sông Oise gần Nagoya.
Thậm chí, ẩm thực Nhật Bản có món ăn là kappa maki (sushi cuộn dưa chuột), kappa xuất hiện trong nhiều truyện ngắn hay phim hoạt hình Nhật Bản.
Đặc điểm Kappa trong văn hóa Nhật
Theo như truyền thuyết dân gian Nhật Bản, Kappa là loài tiểu yêu, kích thước cỡ bằng đứa trẻ lên 5-6, nặng tầm 20kg, giống loài tinh tinh, đầu tóc bờm xờm, mũi dài khoằm, mặt và mắt tròn, hơn nữa chúng còn có râu màu nâu dưới cằm, da xanh xám có thể thay đổi màu sắc tùy theo môi trường, tay chân có 5 ngón và có màng, bụng có một chiếc túi đựng đồ vật, thân thể có mùi tanh như cá
Đặc biệt trên đầu Kappa có một cái đĩa màu đỏ hình bầu dục để đựng nước, người ta tương truyền rằng khi cái đĩa còn nước là loài Kappa vẫn còn sở hữu sức mạnh ghê gớm
Theo thần thoại của Nhật, hố trên đầu phải luôn có nước khi kappa lên bờ, nếu không nó sẽ mất sức mạnh.
- Kappa là thủy quái sống được cả ở trên cạn lẫn dưới nước, đặc biệt ưa thích cuộc sống ẩm ướt ở các sông, hồ, ao, kênh đào, bơi cực giỏi, lặn rất sâu;
- Kappa cực kỳ yêu thích trứng, táo, dưa chuột và gan… người, rất ghét kim loại và tiếng ồn
- Ngôn ngữ giao tiếp của Kappa là những tiếng quắc quắc
- Kappa có hành vi và tính cách khá giống trẻ con, kẻ gây ra vô cùng nhiều rắc rối. Nếu trêu chọc Kappa, chúng sẽ khóc còn ngược lại nếu đối xử tốt, đôi khi chúng lại giúp đỡ con người.
- Kappa là kẻ đầu têu những trò phá rối đáng sợ, hay dọa và bắt cóc trẻ con, tốc váy kimono của phụ nữ, kéo chân nhiều người xuống nước và đặc biệt chúng khá thích Sumo, chúng thường bắt những đứa trẻ bị bắt cóc chơi vật Sumo với chúng.
- Kappa cực giỏi y thuật, nếu bắt Kappa chúng sẽ giúp bạn chữa bệnh để được thả ra.
Ngoài ra, Kappa sở hữu 1 chiếc mai cứng trên lưng, giống như con rùa. Tuy nhỏ bé nhưng các chi của Kappa đều vạm vỡ và miệng nhọn, da cứng như thằn lằn. Với lớp da màu xanh quái dị, Kappa còn có thể thay đổi màu sắc theo môi trường và 1 chiếc đĩa kỳ lạ ở trên đầu.
Người ta đồn rằng, cho đến khi nào vẫn còn nước trên chiếc đĩa đó thì Kappa vẫn sở hữu sức mạnh muôn người khó địch.
Nguồn gốc Kappa Nhật Bản
Là sinh vật đáng sợ trong thần thoại, Kappa có thật hay không là vấn đề rất nhiều người thắc mắc. Nhiều ý kiến cho rằng loài thủy quái này là sản phẩm của trí tưởng tượng.
Đây cũng là loại yêu quái có nhiều dị bản về nguồn gốc.
Giả thuyết Kappa là những đứa trẻ sơ sinh bị bỏ rơi
Những câu truyện truyền miệng cho rằng Kappa là những đứa trẻ sơ sinh bị bỏ rơi, và thuật ngữ Kappa xuất hiện để chỉ những “đứa trẻ đĩa” – trẻ sơ sinh chết non được thả xuống sông.
Vào thời xưa, các gia đình nghèo thường giết trẻ sơ sinh vì họ không có khả năng nuôi chúng. Họ thường ném những đứa con của mình xuống sông, và vì uất hận nên chúng biến thành Kappa. Đây cũng là điều lý giải tính cách của Kappa là tính trẻ con và thích gây rắc rối.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng câu truyện này được người lớn dựng lên để những đứa trẻ của họ không đến gần khu vực sông suối vì rất nguy hiểm.
Giả thuyết Kappa có nguồn gốc từ Trung Quốc
Nhiều người lại cho rằng Kappa là loài yêu quái có nguồn gốc từ Trung Quốc, di cư theo đàn sang Nhật Bản vào thế kỷ thứ 5. Bên cạnh đó, còn có một câu chuyện bi thương về loài sinh vật này, được viết lại trong cuốn “Những miền linh dị”của Nhật Bản.
Chuyện kể rằng, Kappa vốn là một đứa trẻ bình thường. Bố đứa trẻ ngoại tình và bị người mẹ phát hiện. Vì thế, lão đã nổi giận giết chết bà rồi chôn xác ở ven hồ. và vì gia cảnh nghèo khó nên đứa bé thường đến ven hồ mò tôm ăn.
Nhưng số phận nghiệt ngã khiến cậu bé ăn phải con tôm đã từng ăn xác mẹ mình. Đứa bé vô tình bị nguyền rủa, biến thành quái vật Kappa đầu tiên, loại nửa người nửa tôm và mang nặng oán khí.
Sau đó, nó đã gieo cổ trùng vào cơ thế người bố, khiến cơ thể ông ta bị ăn tới mức chỉ còn da bên ngoài. Khi người bố chết, Kappa chuyển tới sống ở vùng sông hồ gần đó, chuyên tìm kiếm những kẻ bạc tình, kéo xuống hồ và giết chết.
Bản thân nó cũng đã phong ấn một lời nguyền cho những vùng giáp sông hồ gần đó, rằng bất kỳ đứa trẻ nào bị bỏ rơi nếu có oán niệm trước khi chết đều biến thành Kappa, còn gia đình của những đứa trẻ thì sẽ gặp tai ương.
Kappa Nhật Bản có thật hay không?
Có nhiều người khẳng định đã từng nhìn thấy Kappa. Tuy nhiên, khi nghiên cứu kỹ hình dạng chính xác mà họ miêu tả thì có thể những gì họ nhìn thấy chỉ là vẻ ngoài của một con rái cá. Đây là con vật thuộc họ chồn và có một cái đuôi lớn.
Chúng sử dụng những chiếc đuôi này để hỗ trợ cho việc đứng thẳng lên hai bên bờ sông. Và khi ở trạng thái cân bằng này, kích thước của chúng gần như bằng một đứa trẻ con.
Thêm đó, hộp sọ của một con rái cá mềm và bằng phẳng ở chóp đầu. Khi nhìn một con rái cá trong ánh sáng ban đêm mờ ảo, đứng trên bờ sông, nước chảy xuống bộ lông của nó, cái đầu dẹt ra và đôi mắt nhìn quan sát xung quanh thì nhiều người đã cho rằng nó là Kappa.
Lật lại lịch sử, dưới thời Edo (từ 1603 đến năm 1868), nếu bạn xem những bức tranh của Kappa, bạn sẽ thấy sự ảnh hưởng nhất định của hình dạng một con rái cá.
Ngoài ra, tại khu phố Kappabashim gần Tokyo, người dân còn xây một ngôi đền nhỏ tên là Sougenji để thờ Kappa. Ở trong đền có cất giữ một vật linh thiêng được cho là cánh tay của Kappa đã được sấy khô và bảo quản trong một chiếc hộp cổ.
Tuy vậy, cũng chưa có nghiên cứu nào khẳng định chắc chắn đây là hóa thạch của Kappa. Vì thế, câu hỏi “Kappa Japan thật sự có thật hay không?” vẫn còn bị “bỏ ngỏ”.
Tính cách của Kappa
Kappa được miêu tả là những sinh vật độc ác, với một xu hướng nghịch ngợm quá đà và vô cùng bạo lực. Chúng hay quấy rối người dân cũng như du khách và thách thức người qua đường vào các trận đấu sumo theo sở thích của mình. Nếu người thắng, họ sẽ được bình an ra đi, nhưng nếu chẳng may không làm được thì cái giá phải trả chính là tính mạng của bản thân.
Điểm đặc biệt của Kappa chính là cái đĩa trên đầu. Nhờ vào chiếc đĩa, chúng sở hữu sức mạnh đáng nể và gần như không thể thua khi vẫn còn nước bên trong cái đĩa. Thế nên, rất nhiều người đã bị thua trận và bị nó ăn thịt, gây nên sự ám ảnh trong thời đại cổ xưa.
Dù vậy, không phải là không có cách thoát khỏi nó. Theo luật chơi của sumo, trước mỗi khi trận đấu bắt đầu, 2 đấu thủ phải cúi đầu chào nhau. Nếu nạn nhân bị Kappa bắt có thể làm đổ hết nước trong cái đĩa trên đầu thì nó sẽ trở nên yếu ớt vô cùng.
Với tính tình thất thường, Kappa được miêu tả là cư xử rất giống trẻ con. Nếu vào ngày đẹp trời, chúng có thể òa khóc khi bị trêu chọc, cười vui khi được đối xử tốt hoặc chuyên đầu têu những trò phá hoại, quấy nhiễu dân làng. Tệ hơn nữa, chúng có thể tìm đến con người, giết chóc chỉ để được ăn lá gan của họ.
Kappa trong văn hóa Nhật Bản
Trong đời sống văn hóa của người Nhật Bản Kappa hiện hữu trong nhiều trường hợp, Kappa bơi lội rất giỏi nên người ta hay ví những người bơi giỏi là kappa.
Cũng có một câu thành ngữ là “Kappa no kawa nagare” nghĩa là “thậm chí bơi giỏi như kappa cũng có lúc chết đuối”. Vì kappa thích ăn dưa chuột, ngày nay trẻ em thôn quê Nhật Bản trước khi ra sông bơi thường quẳng dưa chuột xuống sông làm lễ vật lấy lòng kappa, tránh khỏi bị chúng trêu ghẹo.
- Trong ẩm thực Nhật có một món Sushi cuộn dưa chuột có tên là kappa maki. Kiểu tóc “Okappa” là một kiểu tóc ở Nhật Bản vì nó trông giống tóc bù xù của loài kappa.
- Kappa còn là một nhân vật phổ biến trong nhiều truyện tranh (emaki), truyện ngắn, phim hoạt hình của Nhật Bản.
- Du khách tới Nhật có thể thêm mục đi tìm kappa trong chương trình thăm thú ngoạn cảnh của mình, bằng cách đến vùng Mito hay đi bơi ở trên sông Oise gần Nagoya.
- Và đặc biệt, Kappa là nhân vật chính trong tiểu thuyết trào phúng xuất sắc mang tên Kappa của nhà văn Nhật Bản Akutagawa Ryunosuke (1892-1927).
- Trong truyện Tây Du Ký (phiên bản của Nhật), nhân vật Sa Tăng là một kappa.
- Thời trang: Ở Nhật có một kiểu tóc Kappa rất được ưa chuộng gọi là Okappa. Đây là một kiểu tóc giống như kiểu úp bát của Kappa.
- Tục ngữ: Câu nói “Kappa no Kawa Nagare” dịch ra “Ngay cả Kappa cũng có thể bị chết đuối”. Trong văn hóa Nhật Bản, Kappa được xem có khả năng bơi lội cực kỳ xuất sắc, vì vậy đây là một câu tục ngữ mang ý nghĩa khiêm tốn và đề cao sự cẩn thận vì dù bạn có là một chuyên gia rất thông thạo trong lĩnh vực của mình thì vẫn có thể bị mắc lỗi
- Hoạt Hình: Summer Days With Coo (Mùa hè với Coo) được sản xuất vào năm 2007, là bộ phim hoạt hình kể về thủy quái Kappa được viết kịch bản và đạo diễn bởi Keiichi Hara dựa trên hai cuốn tiểu thuyết của Masao Kogure. Câu chuyện kể về tình bạn xúc động giữa cậu bé Kouichi bình thường bỗng nhặt được một hòn đá. Và không ngờ rằng đó chính là Kappa trong truyền thuyết.
Làm sao để tránh Kappa tấn công
Dù là loài thủy quái rất đáng sợ nhưng có những yếu điểm sau như:
- Sợ lửa và tiếng ồn lớn. Do đó, rất nhiều ngôi làng hàng năm sẽ tổ chức lễ hội pháo hoa, thắp sáng đèn khắp nơi để xua đuổi không chochúng không trêu trọc, phá hoại cuộc sống của người dân.
- Kappa luôn đội một chiếc đĩa trên đầu, để có thể đánh bại Kappa cần tìm cách khiến nó cúi người xuống, nước sẽ đổ ra và làm nó yếu đi.
- Loài thủy quái này khá yêu thích dưa chuột do vậy các bậc phụ huynh thường khắc tên con mình lên quả dưa chuột, ném xuống sông nó bảo vệ những đứa trẻ thoát khỏi sự tấn công của Kappa.
Kẻ thù của Kappa
Trớ trêu thay, thứ khiến Kappa chết khiếp lại vô cùng dễ dàng có thể tìm thấy – một quả dưa chuột. Thật vậy, người Nhật cổ đại khi tiến đến khu sông nước một mình và luôn nên đem theo 1 quả dưa chuột.
Lý do là bởi sở thích ăn uống khá kỳ lạ của loài thủy quái này. Khác với ngoại hình đáng sợ, Kappa lại thích các món ăn sạch sẽ, chẳng hạn như trứng gà, táo xanh và đặc biệt là dưa chuột.
Thậm chí, Kappa sẵn sàng bỏ tất cả để có vài quả dưa chuột để thỏa mãn đam mê. Chẳng vậy mà đến tận bây giờ, vẫn có nhiều trẻ em khi đi bơi, tắm ở sông suối vẫn được người lớn dặn dò nên mang theo mình 1 quả dưa chuột và thả xuống trước.
Mặc dù có ngoại hình hung dữ, xấu xí, đôi khi bạo lực và quấy nhiễu dân làng nhưng Kappa cũng có một mặt lương thiện. Theo truyền thuyết, chúng có tài năng tuyệt vời đối với việc chữa bệnh cứu người, đặc biệt là xương.
Nếu một con Kappa bị bắt, nó sẽ cứu bệnh giúp người bắt giữ để đổi lấy việc tự do. Đôi lúc, chúng cũng thương xót những người khách bộ hành bị thương hoặc bị bệnh mà chăm sóc họ vô điều kiện.
Cũng có thể vì thế mà Kappa đã trở thành một trong những yêu quái – nhân vật dân gian nổi tiếng nhất nhì trong văn hóa Nhật Bản. Chúng xuất hiện từ trong thơ ca, tranh họa đến kịch nô Nhật hay thậm chí cả trong phim ảnh.
Các cách đánh bại Kappa
Trong truyền thuyết Nhật Bản thì có 3 cách đánh bại Kappa như sau:
Cách 1: Cúi đầu trước Kappa
Phương pháp phổ biến nhất là sử dụng nỗi ám ảnh của Kappa với sự lịch sự của con người. Nếu bạn gặp một yokai Kappa, bạn nên cúi đầu trước nó, Kappa sẽ cảm thấy bắt buộc phải đáp cúi đầu đáp trả và hành động ấy sẽ làm đổ nước trong Sara và sẽ khiến chúng mất sức mạnh.
Tuy nhiên, hãy cẩn thận – một số yokai Kappa đã biết được mánh khóe này và chúng sẽ sử dụng một tấm kim loại để bảo vệ Sara của chúng.
Cách 2: Kéo cánh tay của Kappa
Người ta nói rằng cánh tay thủy quái Kappa có thể dễ dàng tách ra khỏi cơ thể của chúng. Nếu bạn đủ nhanh để nắm lấy cánh tay của Kappa trong khi chiến đấu và kéo nó lìa khỏi cơ thể chúng, thủy quái sẽ hoảng sợ và sẽ hứa thực hiện bất cứ điều gì bạn yêu cầu với điều kiện trả lại cánh tay cho chúng.
Trong truyền thuyết Nhật Bản đã có nhiều câu chuyện nói về những anh hùng chiến thắng thủy quái bằng cách này và Kappa đã hứa giữ an toàn cho toàn bộ ngôi làng chỉ để đổi lấy cánh tay của chúng.
Cách 3: Sử dụng dưa chuột
Yokai Kappa đặc biệt yêu thích dưa chuột. Người ta cho rằng dưa chuột là một trong số ít những thứ Kappa yêu thích hơn thịt trẻ em. Nhiều người tin rằng viết tên và tuổi của mọi người trong gia đình lên những miếng dưa chuột thái lát và ném chúng xuống nước trước khi tắm sẽ đảm bảo rằng không ai trong gia đình họ sẽ bị yokai Kappa bắt đi.
Ngoài các cách trên, Kappa còn rất sợ lửa và tiếng ồn lớn. Do đó, rất nhiều ngôi làng hàng năm sẽ tổ chức lễ hội pháo hoa, thắp sáng đèn khắp nơi để xua đuổi không cho chúng không trêu trọc, phá hoại cuộc sống của người dân.
Câu hỏi thường gặp
Sau đây là một vài câu hỏi thường gặp về chủ đề Kappa là gì?
Quái vật Kappa có thật hay không?
Có nhiều ghi nhận được cho là có sự xuất hiện của Kappa có thật ở một số vùng nước tại Nhật Bản. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng nhiều khả năng huyền thoại về thủy quái Kappa có liên quan đến một loài Kỳ Nhông khổng lồ hiện vẫn sống ở các vùng nước tại Nhật Bản hay còn gọi là “hanzaki”, vốn được biết có bản tính rất hung dữ và có một bộ hàm rất khỏe để tóm lấy con mồi.
Kappa của nước nào?
Kappa là một thương hiệu đồ thể thao của Ý được thành lập tại Turin, Piedmont, Ý vào năm 1978 bởi Marco Boglione, với tư cách là một nhánh trang phục thể thao đã tồn tại “Robe di Kappa”.
Trên đây là một số thông tin về Kappa là gì mà Du học Aloha đã tổng hợp và muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp các bạn hiểu thêm về hình tượng thủy quái trong văn hóa Nhật
Nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm về các thông tin khác thì hãy đón đọc những bài viết mới của chúng tôi nhé!
Có thể bạn quan tâm:
