Đế quốc Đức ? Lịch sử hình thành của Đế Quốc
Đế quốc Đức ? Đế quốc thực dân Đức, hay Đế quốc thuộc địa Đức (tiếng Đức: Deutsches Kolonialreich) là tập hợp các vùng thuộc địa, xứ bảo hộ dưới quyền lực của Đế quốc Đức.
Thủ tướng của thời kỳ này là Otto von Bismarck. Các nỗ lực thực dân ngắn ngủi của các quốc gia Đức riêng rẽ đã xảy ra trong nhiều thế kỷ trước, nhưng những nỗ lực thuộc địa quan trọng chỉ bắt đầu vào năm 1884 với Cuộc tranh giành châu Phi. Đức quản lý hệ thống thuộc địa rộng thứ ba thế giới sau Anh và Pháp vào thời điểm đó.
Đức mất quyền kiểm soát thuộc địa khi Chiến tranh thế giới thứ nhất bắt đầu vào năm 1914, các thuộc địa của Đức bị quân đội kẻ thù xâm chiếm trong những tuần đầu tiên của cuộc chiến.
Tuy nhiên, một số đơn vị quân sự được tổ chức chiến đấu trong một thời gian dài: Đức Tây Phi chỉ đầu hàng vào năm 1915, Kamerun năm 1916 và Đông Phi của Đức chỉ đầu hàng vào năm 1918, thời điểm cuối cuộc chiến.
Đế quốc thuộc địa của Đức đã chính thức bị tịch thu trong Hiệp ước Versailles sau khi Đức thất bại trong chiến tranh. Các lãnh thổ thuộc địa, bảo hộ khác nhau trở thành Lãnh thổ ủy trị của Hội Quốc Liên dưới sự giám sát (nhưng không phải quyền sở hữu) của các cường quốc chiến thắng.
Lịch sử
Trước khi thống nhất năm 1871, các quốc gia Đức đã không tập trung vào sự phát triển của hải quân. Điều này về cơ bản đã ngăn cản sự tham gia của Đức trong cuộc tranh giành với các nước đế quốc trước đó nhằm thiết lập lãnh thổ thuộc địa từ xa – cái gọi là “Weltpolitik” (một chính sách của Đức). Đức cố gắng bắt kịp các nước khác.
Các quốc gia Đức trước năm 1870 đã giữ lại các cấu trúc chính trị và mục tiêu chính trị riêng biệt, chính sách đối ngoại của Đức dưới thời Otto von Bismarck tập trung vào giải quyết “câu hỏi Đức” ở châu Âu, tập trung hơn vào việc đảm bảo quyền lợi của Đức trên lục địa.
Mặt khác, người Đức có truyền thống thương mại hàng hải có niên đại từ Liên minh Hanse; một truyền thống tồn tại của di dân Đức (phía đông theo hướng của Nga và Transylvania, và hướng phía tây đến châu Mỹ); đồng thời các thương gia, nhà truyền giáo của Bắc Đức tỏ ra quan tâm đến những quyền lợi ở nước ngoài.
Các nước cộng hòa Hanseatic của Hamburg và Bremen đã gửi các thương nhân đi khắp toàn cầu. Những nhà kinh doanh này đã tự mình thành công như Privatkolonisatoren thành công [các nhà thực dân độc lập] và ký kết các hiệp ước và mua đất ở châu Phi và Thái Bình Dương với các thủ lĩnh hoặc các lãnh đạo bộ tộc khác. Tuy nhiên, những thỏa thuận ban đầu này với các thực thể địa phương đã hình thành cơ sở cho các hiệp ước sáp nhập, hỗ trợ ngoại giao và bảo vệ quân sự của chính phủ Đức
Tranh giành thuộc địa
Nhiều người Đức vào cuối thế kỷ XIX đã xem các vụ mua bán thuộc địa như là một dấu hiệu thực sự của việc đạt được sự tốt lành. Ý kiến của công chúng cuối cùng đã đến hiểu biết rằng các thuộc địa châu Phi và Thái Bình Dương có uy tín đã trong tầm tay giấc mơ của Hạm đội hải quân.
Cả hai nguyện vọng sẽ trở thành hiện thực, được hỗ trợ bởi một tờ báo là Kolonialfreunde [tờ báo ủng hộ việc mở rộng thuộc địa] và vô số các hiệp hội địa lý và xã hội thuộc địa. Ngược lại, thủ tướng Bismarck và nhiều đại biểu trong Quốc hội đế quốc Đức đã không quan tâm đến cuộc chinh phục thuộc địa chỉ để có được vài dặm vuông lãnh thổ.
Về bản chất, động cơ thuộc địa của Bismarck đã được ông đã nói nhiều lần “… Tôi không phải là người dành cho các thuộc địa”[6] và “vẫn là khinh thường của tất cả các giấc mơ thuộc địa hơn bao giờ hết.” Tuy nhiên, năm 1884, ông đã đồng ý với việc thiết lập các thuộc địa của Đế chế Đức, nhằm bảo vệ thương mại, bảo vệ nguyên liệu và thị trường xuất khẩu và nắm bắt cơ hội đầu tư vốn, và các lý do khác.
Trong năm tiếp theo, Bismarck rời bỏ sự tham gia của ông khi “ông ta bỏ việc hướng đến thuộc địa của mình một cách đột ngột và tình cờ khi ông ta bắt đầu” như thể ông đã phạm sai lầm trong phán đoán có thể gây nhầm lẫn cho các chính sách quan trọng của ông.[9] “Thật vậy, vào năm 1889, [Bismarck] đã cố gắng đưa Đức-Tây Phi giao đến Anh. Vì như anh ta nói, đó là một gánh nặng và một khoản chi phí, và anh ta đẩy cho kẻ khác đến với chúng.”
Mua lại thuộc địa
Đế chế Thực dân Đức bắt đầu vào khoảng năm 1884, trong những năm đó, Đế quốc Đức đã xâm chiếm một số lãnh thổ ở Châu Phi: Đông Phi thuộc Đức (bao gồm Burundi , Rwanda ngày nay và phần đất liền của Tanzania ); Tây Nam Phi thuộc Đức ( Namibia ngày nay ), kamerun thuộc Đức (bao gồm các bộ phận của Cameroon , Gabon , Congo , Cộng hòa Trung Phi , Chad và Nigeria ngày nay ); và Togoland ( Togo ngày nay và các vùng của Ghana). Đế quốc Đức cũng tăng cường hoạt động ở Thái Bình Dương, sáp nhập một loạt các đảo sẽ được gọi là New Guinea thuộc Đức (một phần của New Guinea ngày nay và một số nhóm Đảo lân cận). Vùng đông bắc của New Guinea được gọi là Kaiser-Wilhelmsland, quần đảo Bismarck nằm về phía đông quần đảo, đây còn có hai hòn đảo lớn hơn tên là New Mecklenburg và New Pomerania, họ cũng mua lại quần đảo Bắc Solomon. Những hòn đảo này được trao cho tình trạng bảo hộ
Sự tiếp nối
Đế chế thứ hai là ý niệm gán cho Đế quốc Đức (1871-1918), tiếp theo Đế chế thứ Nhất là ý niệm gán cho Đế quốc La Mã Thần thánh. Tiếp nối là Đế chế thứ ba của những người theo Đảng Đức Quốc xã do Adolf Hitler làm Lãnh tụ.
Tên gốc theo tiếng Đức Deutsches Reich cũng là tên chính thức được tiếp tục sử dụng cho Cộng hòa Đức (1919-1933) và nước Đức dưới chế độ Quốc xã (1933-1945).
Hiến pháp Đức có hiệu lực trong thời gian 1919-1933, do hội nghị đại biểu nhân dân soạn ra ở Thành phố Weimar (vì thế có tên thông dụng là Hiến pháp Weimar vẫn mang tựa chính thức là Verfassung des Deutschen Reichs (Hiến pháp của Đế quốc Đức) giống như tựa của bản hiến pháp có hiệu lực trong thời gian 1871-1919.
Trước tiên là Bismarck, kế đến là Đức hoàng Wilhelm II và cuối cùng Hitler đã thành công trong việc nuôi dưỡng tham vọng về quyền lực và thống trị, với sự hỗ trợ của giai cấp quân phiệt.
Từ đấy dẫn đến xu hướng thích sử dụng quân đội, khinh thường dân chủ và tự do cá nhân, chỉ theo đuổi chế độ chuyên chế. Theo chiều hướng như thế, Đế quốc Đức nổi lên đến tầm cao mới, xuống dốc rồi vươn lên lại trong Đế chế thứ Ba, cho đến lúc xem chừng bị hủy diệt cùng với Hitler vào mùa xuân 1945.
Đế quốc Đức và Adolf Hitler
Hitler luôn tìm cách khơi dậy trong lòng người Đức về vinh quang của Đế quốc Đức trước đó. Ví dụ nổi bật nhất là sau khi Tòa nhà Nghị viện bị cháy năm 1933, Hitler khai mạc phiên họp Nghị viện mới trong Nhà thờ Doanh trại Potsdam, là thánh địa của nước Phổ xa xưa, gợi lại trong lòng người Đức nhiều hoài niệm.
Đây chính là nơi mà vua Friedrich II Đại Đế yên nghỉ (nhưng thi hài ông được dời về Cung điện Sanssouci vào tháng 8 năm 1991), nơi tôn thờ các hoàng đế vương triều Hohenzollern. Ngày được chọn để cử hành lễ khai mạc Nghị viện đầu tiên của Quốc xã, 21/3, cũng có ý nghĩa. Đấy là ngày kỷ niệm Bismarck khai mạc Nghị viện đầu tiên của Đế chế thứ hai vào năm 1871.
Hitler luôn có ảm ảnh về “không gian sinh tồn” – là chủ đề vương vấn ông cho đến ngày cuối, được trình bày trong quyển sách Mein Kampf của ông.
Theo Hitler, Hoàng gia Hohenzollern đã sai lầm khi tìm kiếm thuộc địa xa xôi ở châu Phi. Ông nghĩ Đức phải mở rộng lãnh thổ bằng cách chiếm đất ở miền Đông, theo đường ranh giới “600 năm về trước” vì vào thời kỳ này, Đế chế thứ Nhất trở nên cực thịnh. Từ ý tưởng phục hồi đế quốc này mà Chiến tranh thế giới lần thứ hai bùng nổ.
Hitler nghiên cứu Đế chế thứ Hai khá kỹ. Đối với ông, cho dù có sai lầm, Đế chế thứ Hai là thành tựu sáng chói mà người Đức đạt được. Đấy là nước Đức mà Hitler muốn tái lập.
Trong quyển Mein Kampf, Hitler bàn sâu về những lý do khiến cho Đế chế thứ Hai sụp đổ: việc dung dưỡng người Do Thái và người theo Mác-xít, tư tưởng trọng vật chất và ích kỷ của giới trung lưu, ảnh hưởng bất chính của những kẻ “luồn cúi và xu nịnh” quanh ngai vàng Hohenzollern, “chính sách liên minh tai hại” với Vương triều Habsburg suy đồi và người Ý không đáng tin thay vì với Anh, thiếu chính sách về chủng tộc và xã hội cơ bản. Đây là những thất bại mà Hitler hứa Đức Quốc xã sẽ khắc phục.
Trên đây là một số thông tin về Đế quốc Đức mà Aloha.edu.vn muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp các bạn hiểu thêm về Đế quốc Đức.
Nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm về các thông tin khác thì hãy đón đọc những bài viết mới của chúng tôi nhé!
