Cơm Bento Nhật Bản là gì? Các loại cơn hộp phổ biến tại Nhật
Bento là gì? Cơm hộp Bento Nhật Bản có những loại nào? Nguyên liệu và cách chế biến ra sao? Với những ai đã từng tìm hiểu về văn hóa Nhật Bản hẳn sẽ biết Bento là gì.
Tuy nhiên, với nhiều người Việt Nam thì cơm hộp Bento vẫn là một thứ gì đó khá lạ lẫm. Vì vậy trong bài viết sau Du học Aloha sẽ giới thiệu cho bạn đọc về món cơm hộp Bento của Nhật Bản rất nổi tiếng.
Cùng theo dõi nhé!
Bento là gì?
Bento là một bữa ăn mang đi được mua hoặc có thể chuẩn bị sẵn tại nhà, là món ăn phổ biến trong văn hoá ẩm thực của Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc và các nước châu Á khác, trong đó có gạo là nguyên liệu chính. Một suất bento truyền thống thường có cơm hoặc mì, cá hoặc thịt, với rau củ muối hoặc kim chi, các món ăn kèm khác… tất cả đều sẽ được đặt trong một hộp gỗ hoặc giấy. Những hộp đựng bento có thể được làm từ các vật liệu sản xuất hàng loạt hoặc hộp sơn mài thủ công.
Bento có sẵn tại nhiều nơi trên khắp Nhật Bản, bao gồm các cửa hàng tiện lợi, các quán bán bento (bento shop), ga tàu điện và các cửa hàng bách hóa. Tuy nhiên, những người nội trợ Nhật Bản vẫn thường dành thời gian và công sức chuẩn bị những hộp cơm bento chu đáo cho chồng/vợ, con cái hoặc chính họ.
Ngoài ra, những hộp cơm bento còn được trình bày công phu theo phong cách gọi là “kyaraben” (“nhân vật bento”). Kyaraben thường được trang trí để trông giống như các nhân vật nổi tiếng từ hoạt hình Nhật Bản (anime), truyện tranh (manga) hoặc trò chơi video. Một phong cách bento phổ biến khác là “oekakiben” hoặc “bento hình ảnh”. Bento sẽ được trang trí để trông giống như con người, động vật, các tòa nhà và tượng đài, hoặc các mặt hàng như hoa và thực vật.
Có một số biến thể tương tự của hộp cơm trưa ở các nước châu Á bao gồm Philippines (baon), Hàn Quốc (dosirak), Đài Loan (biàndāng bằng tiếng Quan Thoại và “piān-tong” trong tiếng Đài Loan) và Ấn Độ (tiffin).
Lịch sử ra đời Bento
Các hộp bentō có nguồn gốc từ cuối thời Kamakura (1185 đến 1333) với sự xuất hiện của Hoshi-ii (糒 hay 干し飯 – món cơm rang kiểu Nhật). Hoshi-ii có thể dùng để ăn liền hoặc chan thêm nước, chúng thường được đựng trong các hộp nhỏ, là tiền thân cho các hộp đựng bentō ngày nay.
Đến thời Azuchi-Momoyama (1568 đến 1600), các hộp đựng cơm bằng gỗ sơn mài đã bắt đầu xuất hiện, người Nhật khi đó thường ăn bentō khi họ ngắm hoa anh đào trong các dịp hanami hoặc trong các bữa tiệc trà, vì thế mà ăn hóa chuẩn bị bentō đã được phát triển và hoàn thiện vào thời Edo (1603 đến 1867), từ bentō người ta còn nghĩ ra nhiều biến thể khác như: Các sinh viên và học sinh Nhật thường dùng bentō trong bữa trưa vì những trường học hiện đại thời kỳ đầu ở Nhật Bản không cung cấp bữa ăn này cho học sinh, thế nhưng việc này đã giảm dần từ sau Thế chiến thứ hai khi các nhà trường Nhật bắt đầu tổ chức các bữa ăn trưa tập thể.
Từ thập niên 1980, bentō bắt đầu được bán dưới dạng ăn liền (chỉ cần hâm nóng trong lò vi sóng) tại các siêu thị và cửa hàng thực phẩm Nhật Bản, các hộp gỗ bentō đắt tiền vì thế cũng đã được thay thế bằng các hộp giấy hoặc nhựa tiện dụng và giá rẻ
Ý nghĩa của cơm hộp Bento tại Nhật Bản
Giá trị lớn nhất của món Bento Nhật Bản là ở tình cảm mà những người vợ, người mẹ muốn gửi gắm khi chuẩn bị cơm hộp cho người thân trong gia đình. Để có thể hoàn thành một hộp cơm Bento đẹp, bạn phải là người kiên nhẫn, tỉ mỉ và sáng tạo.
Trên hết bạn phải biết đặt tình cảm của bạn vào khi chuẩn bị. Bởi Bento không chỉ đơn giản là một hộp cơm, mà còn là sự thể hiện tình yêu của người làm dành cho người ăn.
Nếu chuẩn bị cho con cái ăn khi đi học, người mẹ thường xếp hộp cơm thành những hình vui nhộn, hoặc chỉ cốt sao cho hấp dẫn để con ăn được nhiều hơn. Còn khi chuẩn bị cho chồng ăn sau những giờ làm việc mệt mỏi, người vợ sẽ gửi gắm tình yêu, niềm hạnh phúc gia đình trong từng hình ảnh mà họ xếp trong hộp cơm.
Vì vậy, mỗi người sẽ có phong cách riêng, sắc thái riêng, không ai giống ai khi trình bày cơm hộp Bento, hay cũng có thể phong cách ấy là chung, gia truyền của mỗi gia đình ở Nhật.
Nhưng loại cơm Bento phổ biến
Hiện nay tại Nhật Bản có những loại Bento như:
- Shōkadō bentō (松花堂弁当) là bentō với hộp chứa bằng gỗ sơn mài đen truyền thống. Hãng IBM đã lấy ý tưởng từ loại bentō này để thiết kế máy tính xách tay ThinkPad (hiện thuộc sở hữu của hãng Lenovo).
- Kamameshi bentō (釜飯弁当) là bentō được bán tại các nhà ga ở vùng Nagano với các hộp chứa bằng đất sét nung.
- Makunouchi bentō (幕の内弁当) là bentō truyền thống với cơm, umeboshi (một loại mơ muối), một lát cá hồi hun khói, trứng cuộn và những món khác.
- Noriben (海苔弁) là loại bentō với cơm và lá nori tẩm xì dầu.
- Sake bentō (鮭弁当) là loại bentō đơn giản với món chính chỉ là một lát cá hồi hun khói.
- Shidashi bentō (仕出し弁当) là loại bentō được nhà hàng bán cho bữa trưa với những món ăn Nhật truyền thống như tempura và dưa muối. Ngày nay shidashi bentō cũng có cả những món ăn nấu theo kiểu phương Tây.
- Sushizume (鮨詰め) là loại bentō chỉ gồm sushi.
- Koshibentō (腰弁当) là loại bentō với hộp cơm nhỏ cho hành khách với chỉ một vài nắm cơm onigiri.
- Ekiben (駅弁当 hoặc 駅弁) là loại bentō bắt đầu xuất hiện từ thời Meiji (1868 đến 1912) để phục vụ những hành khách đi tàu hỏa.
- …
Ngoài những bento truyền thống trên tại Nhật bạn còn dễ dàng gặp các hộp cơm có phong cách anime
Thành phần hộp cơm Bento thường có những gì?
Theo truyền thống, một hộp cơm Bento tiêu chuẩn phải đầy đủ các thành phần tinh bột, chất đạm và chất xơ, giống như trong truyện “Totochan bên cửa sổ” miêu tả là gồm “thức ăn trên rừng và dưới biển”, có gạo, cá và thịt, rau xào hoặc nấu để ăn dặm và món tráng miệng (có thể là hoa quả) được sắp xếp theo tỉ lệ 4:3:2:1 (4 phần cơm, 3 phần thịt/cá, 2 phần rau và 1 phần tráng miệng).
Một hộp cơm Bento chuẩn sẽ có một nửa là đựng cơm, nửa còn lại được đặt một vài món ăn phụ được làm từ những nguyên liệu như rau, thịt, cá, và trứng. Những món ăn này sẽ được biến tấu về hình dáng tùy theo trí tưởng tượng của người làm để hộp cơm Bento có thể trở nên hấp dẫn hơn, ngộ nghĩnh hơn, thậm chí là một tác phẩm nghệ thuật.
Hộp đựng cơm của người Nhật cũng được sản xuất khá đẹp và tinh xảo, thường làm bằng sơn mài giúp gia tăng cảm quan mỹ thuật, kích thích người ăn vui vẻ và ngon miệng hơn.
Thực tế ở mỗi vùng miền, mỗi thời kỳ, cơm hộp Bento được biến tấu thành nhiều kiểu với nhiều hình thức khác nhau nhưng đến hiện nay, chúng ta có thể gặp nhiều nhất là những loại sau:
- Hinomaru Bento: Đây là kiểu cơm hộp đơn giản, thường có tên gọi là cơm quốc kì, thành phần chỉ gồm cơm trắng và một quả mơ muối màu đỏ để ở giữa, có điểm tương đồng với màu cờ của Nhật Bản.
- Shokado Bento: Là cơm được đựng trong hộp gỗ sơn mài, vô cùng sang trọng, chủ yếu được dùng cho vua chúa, quý tộc thời xa xưa tại các buổi tiệc ngoài trời như tiệc trà hay ngắm hoa anh đào.
- Oekakiben: Là loạiBento kỳ công bậc nhất khi người làm sẽ dùng cơm và nguyên liệu nấu ăn để vẽ thành một bức tranh.
- Kyaraben: Là cơm hộp Bento thường được làm cho trẻ nhỏ, có hình con thú ngộ nghĩnh và dễ thương như Pikachu, Doremon…
- Sanshoku Bento: Là loại cơm hộp có đặc trưng ba màu nổi bật hết sức vui mắt, thường được làm từ trứng, đậu hà lan và thịt băm nhỏ, sau đó trải thẳng hàng lên cơm.
- Makunouchi Bento: Cũng có đầy đủ cơm thịt rau củ và thậm chí cả một phần bánh ngọt Wagashi hoặc trái cây tráng miệng. Tên của loại Bento này có ý nghĩa là cơm hộp giữa giờ, và được ăn trong giờ giải lao khi khán giả đang xem dở một vở Kabuki hay Noh – hai loại hình kịch truyền thống Nhật Bản, thường có thời lượng khá dài.
Cách làm cơm Bento tại nhà
Để làm cơm Bento tại nahf thì nguyên liệu làm bạn cần chuẩn bị:
- Cơm
- Măng tây
- Thịt cua
- Trứng
- Xúc xích
- Thịt ba chỉ
- Cải bina
- Gia vị: 5g ớt bột, 2g hạt tiêu, muối, tương ớt, tương cà, dầu ăn.
Sau đó thực hiện nấu nướng và trang trí. Tùy vào khẩu vị của bạn mà nguyên liệu sẽ có thể thay đổi, bạn hoàn toàn có thể nấu đồ ăn Việt Nam trong các hộp bento của mình
Trên đây là một số thông tin về Bento là gì mà Du học Aloha muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp các bạn hiểu thêm về cơm Bento Nhật Bản
Nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm về các thông tin khác thì hãy đón đọc những bài viết mới của chúng tôi nhé!
Có thể bạn quan tâm:
